"Тадқиқотлар март ойининг иккинчи ярмида, Қўшма Штатлардаги эпидемия кучайиб кетганда, 500 дан ортиқ кишидан иборат учта турли гуруҳларда олиб борилди. Дастлаб тадқиқотчилар иштирокчилардан сўнгги беш кун ичида янги ҳолатлар сонини ҳисоблашни сўрашди. Ҳафтанинг дастлабки уч кунида улар, қоидага кўра, ҳолатлар сонини ҳаддан ташқари ошириб айтишди, аммо сўнгги икки кун ичида бу тенденция ўзгаришни бошлаган. Бутун давр давомида респондентлар эпидемик ўсишни унинг ҳақиқий эволюцияси билан солиштирганда ўртача 45,7% га кам баҳолаганлар", - дейилади мақолада.
"Ушбу икки томонлама тенденция вируснинг экспоненциал тарқалишини сезиш қийинлиги билан изоҳланади. Аксарият иштирокчиларнинг тахминларига кўра, эпидемия ривожланишининг чизиқли кўриниши моделига риоя қиладилар. Тадқиқотчилар шунингдек, сиёсий эътиқодларнинг иштирокчилар баҳосига таъсирини аниқлашга ҳаракат қилишди. Умуман олганда, ўзларини консерватор деб ҳисоблаганлар вируснинг тезлигини тахмин қилиши ўзларини либерал деб ҳисоблаганлардан кўра қийинлашди”, - дея таъкидлайди мақола муаллифи.
"(...) Иккинчи босқичда тадқиқотчилар биринчи эксперимент шартларини такрорладилар, лекин янги танлмани икки гуруҳга ажратдилар. Қатнашчиларнинг ярми одамларнинг кўпчилиги COVID-19 тарқалиш тезлигини тўғри баҳолай олмайдилар ва АҚШда (деярли барча мамлакатлардаги каби) беморлар сони икки карра ортиб, ҳар уч кунда икки карра ўсишда давом этиши ҳақида огоҳлантириш хабари олди", - деб ёзади Le Temps.
"Иккала гуруҳ ҳам биринчи навбатда ҳолатлар сонини ошириб юборишга мойил бўлишди ва кейин уни кам баҳоладилар. Шунга қарамай, огоҳлантирувчи гуруҳнинг тахминлари назорат гуруҳининг баҳосига қараганда касалликнинг ҳақиқий ҳолатига яқинроқ", - дея таъкидлайди журналист.
"(...) Тадқиқотчилар, шунингдек, хабардор иштирокчилар ижтимоий масофани ўлчаш усулларини қўллаб-қувватлашини таъкидлайдилар. Шунинг учун, учинчи бўлимда улар ушбу оғишни тузатиш мумкинми, деб сўрашди. Бу сафар барча иштирокчилар АҚШдаги ҳолатлар сонининг ўзгариши тўғрисида маълумот, шунингдек, одамларнинг ушбу экспоненциал ўсишни идрок эта олмасликлари ҳақида огоҳлантириш олишди", - деди нашр.
"Кейин улардан кейинги икки ҳафта ичида эпидемия эволюциясини баҳолашни сўрашди. Назорат гуруҳи тўғридан-тўғри давр охирида ҳолатлар сонини кўрсатиши керак эди, иккинчи гуруҳ эса вируснинг эволюциясини беш босқичда уч кунлик оралиқ билан баҳолашлари керак эди. Сўнгги гуруҳ иштирокчилари берган баҳолар экспоненсиал эгри чизиғига яқинроқ бўлиб, якуний натижа назорат гуруҳига қараганда 173% га юқори бўлди.
"Таҳлил муаллифларининг фикрига кўра, ушбу натижалар бундай когнитив оғишнинг аҳоли томонидан эпидемияни идрок этишига ва унинг ижтимоий масофадаги чораларни қўллаб-қувватлашга таъсири қанчалик муҳимлигини кўрсатмоқда. Шунингдек, улар бундай оммавий ахборот воситаларини қўллаб-қувватлаган коронавирус инқирози шароитида ушбу нотўғри фикрларни тузатиш мумкинлигини кўрсатмоқда" - хулоса қилади Le Temps.
Манба: Le Temps
