Йигирманчи асрнинг 20-йилларида сэр Леонард Вули Месопотамияда (Тигр ва Фурот дарёлари оралиғида) археологик экспедиция ташкил қилди, бу жой инсон цивилизацияси ватани ҳисобланарди. Айнан шу ерда одамлар илк бор донли ўсимликларни парвариш қилишни, қўй боқишни ўрганган ва айнан шу ерда ёзув ихтиро қилинган деб ҳисобланади.

Шумер цивилизацияси милоддан аввалги 4500 йилдан 1750 йилгача, қадимги Месопотамияда, ҳозирги Ироқ ҳудудида мавжуд бўлган. Ҳеч ким уларнинг қандай одамлар бўлганини, қаердан келганини ва қандай қилиб бундай ажойиб муваффақиятга эришганини аниқ билмайди. Аммо айнан шумерлар омочни ихтиро қилганлар, миххат ёзувларини ихтиро қилганлар ва биз ҳозир ҳам фойдаланаётган вақтни сақлаш усулини ишлаб чиққанлар.

Шумер цивилизацияси милоддан аввалги 4500 йилдан 1750 йилгача, қадимги Месопотамияда, ҳозирги Ироқ ҳудудида мавжуд бўлган. Ҳеч ким уларнинг қандай одамлар бўлганини, қаердан келганини ва қандай қилиб бундай ажойиб муваффақиятга эришганини аниқ билмайди. Аммо айнан шумерлар омочни ихтиро қилганлар, миххат ёзувларини ихтиро қилганлар ва биз ҳозир ҳам фойдаланаётган вақтни сақлаш усулини ишлаб чиққанлар.