Эртаси куни эрталаб ИИҚК расмий ҳисоботида ҳужум нишони "Ироқдаги террорчи гуруҳлар ва жосусларнинг қароргоҳи" бўлганини маълум қилди. Хусусан, Исроил разведка хизмати MOSSAD штаб-квартираси вайрон қилинган.
Ҳеч кимга сир эмаски, АҚШ Теҳронда замонамизнинг асосий террорчиси саналади. Ва бу ерда Эрбил аниқ нишон: бу ерда америка бош консуллиги, ҳарбий база ва АҚШ ҳарбий аэродроми бор.
Америкаликлар ИИҚКнинг Эрбилга берган зарбаларини "қатъий қоралади". Савол шундаки, улар Эроннинг ҳарбий машинасига ва ўзларининг турли ишончли вакилларининг кенг тармоғига аслида нимани қарши қўйиши мумкин? Уларга қарши қандай курашиш керак? Ироқдаги Америка контингенти икки ярим мингга яқин, Сурияда эса бир неча юз нафардан иборат. Бутун умри давомида курашишга одатланган юз минглаб ғазабланган маҳаллий эркакларга қарши уммондан бир томчи.
Октябрь ойи бошидан бери Ироқдаги Америка ҳарбий базалари ва аэродромлари деярли ҳар куни ўққа тутилмоқда. Яраланган ҳарбий хизматчилар сони ўнлаб кишилардир. Бир киши расман ўлдирилган деб тан олинган, аммо у шартнома бўйича аскар сифатида рўйхатга олинмаган. Зарар анъанавий равишда "кичик" деб эълон қилинади.
Классик партизанларнинг "чивин чақиши" тактикаси америкаликларнинг асабларини бузади ва кучини пасайтиради. 11 декабр куни АҚШнинг Бағдоддаги элчихонасига ракета ҳужуми уюштирилди. Католикларнинг Рождество байрамида Эрбилдаги базага учувчисиз учиш аппарати кўринишидаги "совға" учиб кетди – АҚШ нинг уч нафар ҳарбий хизматчиси яраланди, бири оғир аҳволда эди.
Шу куни АҚШ ҳарбийлари Катаиб Ҳизбуллоҳ манзилларига ракета ҳужумлари билан жавоб қайтарди. Reuters агентлигининг хабар беришича, "қуролланган гуруҳ аъзолари ўлдирилган кўринади".
Ироқ ҳукумати мамлакат суверенитети қўпол равишда бузилишини қоралаб, олдиндан айтиб бўладиган ғазаб билан жавоб қайтарди. Очиқ сир шундаки, "Эронпараст гуруҳлар"нинг барча аъзолари аслида Ироқ ҳарбий офицерлари, зобитлари ва сиёсатчиларидир.
Америка базаларига ҳужумлар давом этди. Шу билан бирга, хусийлар Қизил денгиздаги Америка ва Британия ҳарбий кемаларини шиддат билан ўққа тутди. Бу шундай таҳдид туғдирдики, 26 декабрь куни Америка қўмондонлиги "Джеральд Форд" ва "Дуайт Эйзенхауэр" самолёт ташувчи кемалари барча ҳамроҳлик қилувчи самолётлар ва эскорт кемалари билан "ўз вазифаларини бажариб", уйга кетишаётганини эълон қилди.
1 январь куни, дунё Янги йилдан ўзига келаётган бир пайтда, Джералд Форд - бу юқори технологияли флагмани - ҳақиқатан ҳам уйига қайтди. Ўрта ер денгизини «инглизчасига», жимгина тарк этди. Ҳеч ким бу янгиликни пайқамади, ваҳоланки бу, албатта, эпик муваффақиятсизлик еди.
Америкаликлар бундай шов-шув билан эълон қилинган мақсадларнинг бирортасига ҳам эриша олмадилар. Улар қўллаб-қувватлашга ваъда бергандек бўлган Исроилни ташлаб кетишди ва Қизил денгиздаги кемаларни хусийларнинг ўққа тутилишидан ҳимоя қилишга ваъда берган ("Менга қара, онам билан қасамёд қиламан, ҳа") "Фаровонлик қўриқчиси" операцияси муваффақиятсизликка учради.
АҚШнинг Яманга ракета ва бомба ҳужумлари тинч аҳолининг ҳалокати ва ўлимидан бошқа ҳеч нарса келтирмайди. Халқаро ҳамжамият бу бемаъни шафқатсизликни қоралади. АҚШ обрўси янаям тушиб кетди, хутийлар эса ҳужумларини давом эттирди. Сўнгги кунларда улар Американинг контейнер ташувчи кемасига (нишонга тегди), Америка эсминецига (кема ракетани уриб туширган америкалик қирувчи томонидан қутқарилган) ўқ узди ва бу билан тўхтаб қолмоқчи эмас.
Ҳамма нарсани ўз номи билан айтадиган бўлсак: афсонавий "Джералд Форд" шунчаки минтақадан қочиб кетди. Бу ерда Америка самолёт ташувчиси учун хавф ҳақиқатан ҳам жуда юқори бўлди. Ҳа, бир мунча вақт дронлар ва кемага қарши ракеталарнинг ҳужумларини қайтариш мумкин эди. Лекин, биринчидан, бу қимматга тушди: 20 минг доллар турадиган дронни бир миллиондан икки миллионгача бўлган ракета билан уриб тушириш керак эди.
Иккинчидан, ҳар доим қандайдир ракета ёки учувчисиз учиш аппаратлари самолёт ташувчи кема мудофаасини ёриб ўтиб, афсонавий "вундервафле"га жуда жиддий зарар етказиши эҳтимоли ошиб борарди. Бутун дунё ҳарбий хизматчилари Америка самолёт ташувчи кемаларининг заиф томонлари билан танишишдан манфаатдор. Ва мана шундай ҳолат - бир вақтнинг ўзида иккита тузилма нишон шаклида намойиш этилади ва Яман партизанлари уларда машқ қилишмоқда. Улар ўз мақсадига еришишлари вақт масаласи эди.
Ироқдаги АҚШ ҳарбий базаларига қилинган ҳужумларга қайтадиган бўлсак: улар байрам кунлари давом этди ва 4 январь куни ғазабланган америкаликлар ўзларининг севимли террористик услубига қайтишди - улар Бағдодда Ироқ шиа кўнгиллилари бўлган машинани портлатиб юборишди. Бунинг учун уларни мамлакат бош вазири расман тарк этишни сўраган, чунки "ҳар бир номаъқулчиликнинг ўз одоб-ахлоқ чегараси бор". Бағдод америкалик ҳарбийлар ўз нарсаларини йиғиш вақти келди, деб қарор қилди - мамлакат энди уларни хоҳламайди.
Америкаликлар ўзларининг ҳарбийлари "Ироқ ҳукумати томонидан таклиф қилинган" деб ўзлари хоҳлаганча айтишлари мумкин, лекин аслида улар ўзларини босқинчилар каби тутишади ва одамлар томонидан босқинчилар сифатида қабул қилинади ва уларнинг Ироқдаги контингенти тақдирини башорат қилиш қийин эмас: "чамадан, аэродром, Америка".
Ироқни тарк этиши билан таъминот уларнинг Шарқий Суриядаги вакилларига тушади ва бу Башар Асадга мамлакатнинг бу қисмини ўз назоратига қайтариш имкониятини беради. Яъни, Американинг яна бир узоқ муддатли ҳарбий саргузаштлари шафқатсиз мағлубият билан якунланади. Уларда ҳаммаси шундай бўлади.
Америкаликларнинг Яқин Шарқдаги аҳволи хавфли эканлигини ҳамма тушунади. Улар ё у ердан сиқиб чиқарилади ёки Эрон билан очиқ қарама-қаршиликка тортилади, бу эса бир зумда жаҳон урушига айланиб кетиши мумкин.
Ажабланарлиси шундаки, ушбу қийин дақиқада АҚШ армияси амалда раҳбариятсиз қолди. Бош қўмондон Жо Байден ўзининг Кемп-Девиддаги қароргоҳида бир неча ҳафта давомида омма олдида кўринмай туриб қолди. АҚШ Мудофаа вазири эса радардан бутунлай ғойиб бўлди. Йил бошида деярли бир ҳафта давомида на Оқ уй, на Конгресс, на оддий америкаликлар Ллойд Остин қаерга кетганини билишмади.
Кўп нарса кейинчалик маълум бўлди: 22 декабр куни Пентагон раҳбари простата саратони бўйича операция қилинган экан. Янги йил арафасида у чиқариб юборилган, аммо 1 январь куни яна касалхонага - дарҳол реанимация бўлимига ётқизилган, у ерда узоқ вақт ҳушсиз қолган. Назарий жиҳатдан, унинг ўринбосари Кетлин Хикс бошқарув тутқичларини, шу жумладан ядро тугмачасини ҳам қўлга олиши керак эди, аммо у Пуэрто-Рикода дам олаётганди ва таътилини тўхтатмади. Шундай қилиб, у Пентагонни тўғридан-тўғри пляждан бошқарди. Айни пайтда Остин касалхонадан чиқарилган ва Пентагон маълумотларига кўра, уйдан ишлаётган кўринади.
Америкалик экспертлар Вашингтон бир вақтнинг ўзида қанча ҳарбий можароларга дуч келиши ва уларни қандай ҳал қилиши ҳақида тахмин қилишни яхши кўрадилар. Йил боши бу саволларнинг барчасига жавоб беради.