Ўткан кунлари Туркия парламентидаги ўзининг ҳукмрон партияси фракциясининг йиғилишида сўзга чиққан Ражаб Тоййиб Эрдўғон Суриянинг Идлибидаги вазият билан боғлиқ янги қатъий баёнотлар берди. Туркия президенти бу борада Россия билан сўнгги кунлардаги музокаралар муваффақиятсиз якунланганини ва шу сабабли уни куч билан ҳал қилишга тайёрланаётганини билдирди.

Сурия мухолифат кучлари сешанба куни, 11 февралда Суриянинг шимолий-шарқий қисмида жойлашган Идлиб вилоятида Башар Асад армиясига тегишли вертолетни уриб туширди. Экипаж ҳалок бўлди. Абдулла ал-Шами (Abdulla al-Shami) – қуролланга гуруҳлар Иттифоқи етакчиси – Рейтер агентлигига маълум қилишича, вертолет Идлибдан жанубда уриб туширилган.

Туркиянинг баёнот беришича, у камида бешта аскар ва турк армиясига бириктириб қўйилган уч нафар фуқаро шахснинг урушдан азият чекаётган Идлиб минтақасида режим қўшинлари томонидан ўлдирилганидан сўнг Сурия режимига қарата жавоб зарбаси берди.

Шанба куни Сурия режими мамлакатнинг шимоли-ғарб қисмидаги Идлиб вилоятида тўртта шаҳарга қарши уюштирилган ҳаво ҳужумлари натижасида камида 17 киши ҳалок бўлди ва 40 киши яраланди. Reuters айтишича, зарбалар ўт очишни тўхтатиб туриш ҳақидаги битим кучга киришидан бир кун олдин рўй берган.

Сурияга ташриф давомида Россия етакчиси Владимир Путин ушбу араб республикасининг энг асосий мусулмонлар ибодатхонаси – дунёдаги энг машҳур масжидлардан бири бўлган Дамашқдаги Уммавийлар масжидига ташриф буюрди. Ибодатхона бўйлаб экскурсия вақтида Путинга Сурия президенти Башар Асад ҳамроҳлик қилди.

Эронлик ҳарбий стратег, Эрон ташқи сиёсатининг раҳнамоси генерал Қрсим Сулаймоний АҚШ томонидан берилган авиазарба натижасида ҳалок бўлди. У Эронда кўпчилик учун миллий қаҳрамон эди, бошқалар эса унда ёвузлик тимсолини кўрарди. Айнан у Россия президенти Владимир Путинни Суриядаги низога аралашишга кўндирган, деб ҳисоблашади. Сулаймоний ким эди ва у кандай таъсир кўрсатган?

Шанба куни юзлаб намойишчилар Россиялик ҳарбийлар Идлиб вилоятида 235 мингдан ортиқ тинч аҳолининг ўз уйларини тарк этишига мажбур қилган Сурия армиясининг ҳарбий юришларини қўллаб-қувватлашига қарши намойиш ўтказдилар. Франс пресс агентлигининг хабар қилишича, тўпланганлар, асосан Турияда яшайдиган сурияликлар: "Қотил Путин, Суриядан йўқол!" деб қичқирдилар, плакатлар орасида Россия президентининг «Рождество қувончли ўтсин» деб ёзилган бир қоп ракета ва бомбалар кўтариб олган Санта-Клаус образидаги расми ҳам бор эди.

Суриянинг Идлиб вилоятига янги гуманитар фалокат яқинлашмоқда. Россия ва Асад режими томонидан касалхоналарга қарши тизимли компания олиб борилгандан сўнг, жанубдаги Идлиб вилоятида тиббий муассасалар қолмади. Маҳаллий манбаларга кўра, Асад режими бу минтақадаги сўнгги касалхонани бомбардимон қилган ва вайронага айлантирган. Чоршанба куни кечаси Кафранбелдаги болалар касалхонаси ва Равда туғруқхонаси вайрон қилинган.

Бу ҳафта давомида сайтимиз ўқувчилари орасида Башар Асаднинг интервьюси энг оммавий материаллардан бири бўлди (http://islamonline.uz/index.php/dolzarb-mavzu/tahlil/item/2250-bashat-asad). Айтиш жоизки, унинг стратегияси асосий моҳияти очиб берилган ушбу шарҳдан ташқари, интервьюда у Суриядаги воқеалар ҳақида яширин назарияларни ҳам баён қилган.

Сўнгги бир неча йил ичида, айниқса сўнгги ҳафталарда ва кунларда Адана келишуви қулоққа кўп чалинмоқда. Айнан шу келишув туркларнинг Суриядаги операциясини қонунийлаштирадиган асосий омил бўлди. «1998 йил Аданада имзоланган Туркия-Сурия келишуви Анқарага Сурия ҳудудидан таҳдид бўлган тақдирда ҳарбий операция ўтказиш ҳуқуқини беради», - изоҳ берганди Эрдўған  шу йил бошида.