092. Лайл сураси
- Пайшанба, Апр 29 2021
- 144 марта кўрилди
(1) (وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَى) إذَا يَغْشَى النَّهَارَبِظُلْمَتِهِ.
1. “Тунга қасам, вақтики у” кундузни зулмати билан “қоплаб олса”.
(2) (وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى) ظَهَرَ لِلْأَبْصَارِ.
2. “Кундузга қасам, вақтики у” кўзларга “кўринса“.
(3) (وَمَا خَلَقَ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَى) قيل: بمعنى ومَنْ خلق الذكر والأنثى، وهو الله لا إله إلا هو. وقيل: يكون قسماً بخلقه الذكر والأنثى.
3. “Эркак ва аёлнинг яратилишига қасам”. Айтилдики: “эркак ва аёлни Яратганга қасам” маъносида, у эса Ундан бошқа ибодат қилишга лойиқ бўлмаган Зот Аллоҳдир. Шунингдек: “Эркак ва аёлнинг яратилишига қасам”, ҳам дейилди.
(4) (إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى) إِنَّ عَمَلَكُمْ لَمُخْتَلِفٌ أَيُّهَا النَّاسُ، فَمِنْكُمْ الكَافِرُ وَالْمُؤْمِنُ، وَالْمُطِيعُ وَالْعَاصِي.
4. “Албатта ҳаракатларингиз турлидир”. Эй инсонлар, албатта амалларингиз турлича: ичингизда кофир ҳам, мўмин ҳам, итоаткор ҳам, осий ҳам бор.
(5) (فَأَمَّا مَنْ أَعْطَى) في سبيل الله مِنْ مَالِهِ (وَاتَّقَى) اِجْتَنَبَ مَحَارِمَ رَبِّهِ وَخَافَهُ.
5. “Аммо кимки” Аллоҳнинг йўлида ўз молидан “берса ва тақво қилса”: Роббиси ҳаром қилган нарсалардан четланса ва Ундан қўрқса.
(6) (وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَى) قيل: بأنَّ الله واحد لا شريك له. وقيل: بالخلف من الله على ما أنفق في سبيله.
6. “Гўзал (сўзни) тасдиқласа”. Айтилдики: “Аллоҳнинг Ягоналиги, Унинг шериги йўқлиги”(ни тасдиқласа). Шунингдек: Аллоҳнинг йўлида сарфлаган нарсанинг ўрнини У Зот тўлдириб бериши(ни тасдиқласа), дейилди.
(7) (فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَى) وهي العمل بما يُرْضِي اللهَ منه في الدنيا، لِيُوْجِبَ لَهُ الجَنَّةَ في الآخرةِ.
7. “Уни енгилга муяссар қиламиз”, бу эса охиратда унга жаннатни вожиб қилиш учун Аллоҳни бу дунёда рози қиладиган амал.
(8) (وَأَمَّا مَنْ بَخِلَ) بماله عما أوجب الله عليه فيه (وَاسْتَغْنَى) عن ربه, فلم يَرْغَبْ إليه بعمله بطاعته.
8. “Аммо кимки” Аллоҳ унга молида вожиб қилган нарсага “бахиллик қилса ва” Роббисидан “ўзини беҳожат деб билса”, шунинг учун Унинг тоатидаги амал билан Унга рағбат қилмаса.
(9) (وَكَذَّبَ بِالْحُسْنَى) كنحوما تقدم في قوله: (وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَى).
9. “Ва гўзал (сўзни) ёлғонга чиқарса”, (бу ерда ҳам) “гўзал (сўзни) тасдиқласа” деган сўз ҳақида айтилган гаплар кабидир.
(10) (فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى)
10. “Уни қийинга муяссар қиламиз”.
(11) (وَمَا يُغْنِي عَنْهُ مَالُهُ) مَا يَدْفَعُ عَنْهُ مَالُهُ (إِذَا تَرَدَّى) في جَهَنَّمَ وسَقَطَ فيها.
11. “Унинг моли уни беҳожат қилмайди”, ҳимоя қилмайди, “у” жаҳаннамга “йиқилганида”.
(12) (إِنَّ عَلَيْنَا لَلْهُدَى) إِنَّ عَلَيْنَا لَبَيَانَ الحَقِّ مِنَ البَاطِلِ.
12. “Ҳидоят Бизнинг зиммамиздадир” – ҳақни ботилдан ажратиб бериш Бизнинг зиммамиздадир.
(13) (وَإِنَّ لَنَا لَلْآَخِرَةَ وَالْأُولَى) مِلْك ما في الدنيا والاَخرة، نُعْطِي مِنْهُمَا مَنْ أَرَدْنَا، ونُحْرِمُهُ مَنْ شِئْنَا.
13. “Охират ва бу дунё Бизникидир”. Бу дунё ва охират мулки (Бизникидир), улардан кимга хоҳласак берамиз, кимни хоҳласак, уни маҳрум қиламиз.
(14) (فَأَنْذَرْتُكُمْ) اِحْذَرُوا (نَارًا تَلَظَّى) تَتَوَهَّجَ، وهِيَ نَارُ جَهَنَّمَ.
14. “Мен сизларни огоҳлантирдим” – ҳазир бўлинглар “ёнаётган оловдан” бу эса дўзахнинг ёнаётган оловидир.
(15،16) (لَا يَصْلَاهَا) لَا يَدْخُلُهَا (إِلَّا الْأَشْقَى * الَّذِي كَذَّبَ) بِآيَاتِ رَبِّهِ (وَتَوَلَّى) أَعْرَضَ عَنْهَا، وَلَمْ يُصَدِّقْهَا.
15, 16. “Унга фақат” Роббисининг оятларини “ёлғонга чиқарган ва” улардан “юз ўгирган”, уларни тасдиқламаган “бахтсиз кимса киради”.
(17) (وَسَيُجَنَّبُهَا الْأَتْقَى): َسيُوَقّى صِلِيّ النار التي تلظّى التقيُّ.
17. “Ундан тақводор узоқ бўлади”: ёнаётган Оловдан тақводор сақланади.
(18) (الَّذِي يُؤْتِي مَالَهُ يَتَزَكَّى) الذي يُعْطِي مَالَهُ في الدنيا في حُقُوقِ اللهِ عز وجل يَتَطَهَّرُ بِإِعْطَائِهِ ذَلك مِنْ ذُنُوبِهِ.
18. “У шундай кишики, молини покланиш учун беради” – шундай кишики, бу дунёда гуноҳларидан покланиш учун Аллоҳ Азза ва Жалланинг ҳақлари йўлида молини беради.
(19،20) (وَمَا لِأَحَدٍ عِنْدَهُمِنْ نِعْمَةٍ تُجْزَى) مِنْ يَدٍ يُكَافِئُهُ عَلَيْهَا (إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الْأَعْلَى)
19, 20. “Мукофот бериладиган бировнинг неъматидан” - мукофот бериладиган бировнинг неъматидан – “у мукофот бермай қолгани йўқ”. “фақатгина Олий Роббисининг Юзига рағбат қилиб” (бировнинг неъматига мукофот беради).
(21) (وَلَسَوْفَ يَرْضَى) بِمَا يُثِيبُهُ الله عليه، إذا لَقِيَ رَبَّهُ عز وجل في الآخرة.
21. “Яқинда у” охиратда Роббиси Азза ва Жаллага йўлиққанида Аллоҳнинг унга бериладиган савоби билан “рози бўлади”.