Психологияда «проекция» — бу инсон ўзининг ички ҳолатлари: айби, ҳисси, нияти ёки қийнаётган фикрларини бошқаларга юклаш орқали ўзини ҳимоя қилиш механизмидир. Бу тушунча аввало Зигмунд Фрейд томонидан ишлаб чиқилган ва мудофаа механизмларидан бири деб қаралади.
Аниқ таъриф:
Проекция — бу инсон ўзининг ички, нохуш ҳиссиётлари ёки хатарли ниятларини қабул қила олмасдан, уни бошқа инсонларга нисбат бериши, гўё улар шундай деб ўйлаяпти, шундай ният қилаяпти, ёки айбдор, деб ҳисоблаши.

Мисоллар:
1.    Айбини бошқаларга юклаши:
o    Бир инсон фирибгарлик қилган бўлса, лекин тан олишни истамаса, “Фалончи одам ишонмасликка арзийди, у ёлғончи”, деб бошқани айблаши мумкин. Ўзи катта “қулоқ” бўлиб туриб бошқарларни қулоқ деб айблайди.
2.    Ниҳоятда хасадчи одам:
o    “Улар менга хасад қилишаётган бўлиши керак” дейди. Аслида, ўзида хасад бор, аммо бундан хижолат ва қийинчилик ҳис қилгани учун, буни бошқаларга юклайди.
3.    Қўрқоқ инсон:
o    “Менга ёвуз ният билан қараяпти” деб ўйлайди. Аслида, ўзининг хавфсирашини бошқаларга юклаяпти.

Психологик асоси:
Проекция – инсоннинг эгоси ўзини "яхши" деб сақлаб қолишга интилганида пайдо бўлади. Инсон ўзи ҳақида ёмон ҳақиқатни тан ололмайди, шунинг учун буни бошқаларнинг айби деб кўради. Бу эса ўзини оқлашнинг йўлига айланади.

Ислом нуқтаи назаридан:
Исломда бундай хатти-ҳаракатлар қаттиқ танқид қилинган. Масалан:
«Зондан сақланинглар, чунки баъзи гумонлар гуноҳдир.» (Ҳужурот сураси, 12-оят)
«Бошқаларнинг айбини қидирманглар.» (Ҳужурот сураси, 12-оят)
«Мўмин киши ўз айбини кўради; мунофиқ эса доим бошқани айблайди.» (Ҳакимлар сўзидан)

Проекциянинг хатарлари:
•    Туҳмат ва асоссиз айблашларга олиб келади
•    Жамиятда ишончсизлик, нафрат ва душманликни кучайтиради
•    Шахсий тарраққиётни тўхтатади, чунки инсон ўз хатосини кўрмайди
•    Нияти бузуқларни “бошқани айблаш орқали қутулиш” одатига ўргатади

Ечим ва муолажа:
1.    Ўзини таний олиш (инсон нафси билан юзлашиши)
2.    Хиссиёт ва ниятларини таҳлил қилиш
3.    Мустаҳкам ахлоқий тарбия (исломий тарзда нафсни тарбиялаш)
4.    Ростгўйлик ва масъулиятни ўз зиммасига олиш
Проекция — инсоннинг ўз айбини, ҳиссини ва ниятини бошқага юклаш орқали нафсини ҳимоя қилиш усулидир. Лекин бу усул инсонни ҳақиқатдан узоқлаштиради, адолатга тўсқинлик қилади ва жамиятда ишончни йўқотади. Исломда бундай мунофиқона хатти-ҳаракатлар қаттиқ маҳкум қилинган.

Абу Муслим (профессор)