Ҳалоланинг иккинчи шарти никоҳ саҳиҳ ва дуруст бўлиши

Ҳалоланинг иккинчи шарти шуки, аёл билан иккинчи эр ўртасида қилинган ақди никоҳ саҳиҳ ва арконлари дуруст тарзда амалга оширилган бўлиши шартдир. Уч талоқ қилинган аёл иддадан кейин иккинчи эрга гувоҳсиз турмушга чиқса ёки бирор маҳрамига турмушга чиқса ёки никоҳни шартларисиз ақду никоҳ бўлса (чунки шартларсиз қилинган никоҳ фосид, ботил бўлади ва бу билан) ҳалола дуруст бўлмайди.
Ҳалола дуруст бўлиши учун никоҳ ўша вақтда боғланган бўлиши шартдир. Никоҳ кимнингдир розилигига тўхтаб турган бўлса ва эр аёли билан яқинлик қилса, ҳалола дуруст бўлмайди. Масалан, бир аёл валийнинг ижозатисиз тенги бўлмаган бир эрга тегди. Бас, бу никоҳ валийнинг ижозатига тўхтаб туради. Валий ижозат берса, никоҳ никоҳ бўлади. Агар валий ижозат бермаса, никоҳ бекор бўлади. Шу боис валийнинг ижозатисиз турмуш қуриб, яқинлик қилинса, ҳалола учун кифоя қилмайди.

لَا ينْكِحُ مُطَلَّقَةً مِنْ نِكَاحٍ صَحِيحٍ نَافِذٍ… بِهَا أَيْ بِالثَّلَاثِ… حَتَّى يَطَأَهَا غَيْرُهُ وَلَوْ الْغَيْرُ مُرَاهِقًا يُجَامِعُ مِثْلُهُ، وَقَدَّرَهُ شَيْخُ الْإِسْلَامِ بِعَشْرِ سِنِينَ أَوْ خَصِيًّا أَوْ مَجْنُونًا، أَوْ ذِمِّيًّا لِذِمِّيَّةٍ.

“Уч талоқ қўйилган аёлни саҳиҳ никоҳ билан никоҳлаш дуруст бўлмайди, то унга бошқаси яқинлик қилмагунича. Гарчи ўша бошқаси тенгқурлари яқинлик қиладиган ва балоғат ёшига яқинлашиб қолган бола бўлсада. Шайхул ислом бундай болани ўн ёш билан белгилаганлар. Гарчи, бошқа эр балоғат ёшига яқинлашган бола бўлсин ёки бичилган киши бўлсин ёки мажнун ёки зимий аёлни зиммий эркак ҳалол қилсин” (Дуррул мухтор. Ж. V. Б. 42).

• < Орқага
• Олдинга >