close

Sign In

close

Register

All fields are required(*).

Туркия ва Исроил мудофаа муносабатларини тиклади

Исроил Мудофаа вазири Бенни Ганц Туркия билан хавфсизлик муносабатларида янги давр бошланганини эълон қилди, чунки икки давлат ўн йил давомида узилиб қолган муносабатларни тиклашга интилмоқда.

Ганц пайшанба куни Туркияга бир кунлик сафари чоғида, Исроил ва Туркия дипломатик муносабатларни тиклаганидан икки ой ўтиб гапирди.
Анқарада Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон ва Мудофаа вазири Ҳулуси Акар билан учрашувдан сўнг Ганц "Ўн йилдан ортиқ вақтдан бери расмий хавфсизлик алоқалари йўқ", деди. "Бугун биз буни Исроил манфаатларига хизмат қилувчи масъулиятли ва босқичма-босқич жараёнда ўзгартирмоқдамиз."
1949 йилда Туркия Исроилни тан олган биринчи мусулмон давлатга айланди. Аммо икки томонлама муносабатлар 2008 йилда Исроилнинг Ғазодаги ҳарбий амалиётидан сўнг ёмонлаша бошлаган.
2010 йилда Исроил блокадасини бузиб, Ғазога ёрдам олиб киришга уринган флотилия таркибига кирувчи турк кемаси «Mavi Marmara»га Исроил томонидан уюштирилган рейдда 10 нафар тинч аҳоли ҳалок бўлганидан кейин алоқалар музлатилган эди.
Қисқа муддатли ярашув 2016 йилдан 2018 йилгача давом этди, кейин Туркия ўз элчисини чақириб олди ва Ғазо билан тўқнашув пайтида фаластинликларнинг ўлдирилгани учун Исроил элчисини чиқариб юборди. Исроилнинг собиқ бош вазири Бинямин Нетаняху кетганидан кейин муносабатлар илиқлаша бошлади.
Март ойида Исроил президенти Исаак Герцог, июнь ойида эса Бош вазир Яир Лапид Туркияга давлат ташрифи билан келди. Лапид ўша пайтда ташқи ишлар вазири эди.
Бир неча ойлик илиқ муносабатлардан сўнг, 17 август куни Исроил ва Туркия ўзаро муносабатлар тўлиқ тиклангани ва икки давлатга элчилар қайтишини эълон қилди.
Ҳулуси Акарнинг фикрига кўра, яқинроқ алоқалар Фаластин билан бир қаторда "биз бошқача фикрда бўлган баъзи долзарб мавзуларда ечим топишга" ёрдам беради.
"Биз Исроил билан муносабатларимиз ва ҳамкорлигимизни ривожлантириш минтақавий тинчлик ва барқарорликка ҳам ҳисса қўшишига ишонамиз", деди мудофаа вазири.
Фаластин ҳаракатининг турк тупроғида борлиги ҳақида гапирган Ганц, "бу масала музокараларимиз давомида юзага келган" ва Исроил турк разведка идоралари билан доимий алоқада эканини айтди.
"Бу кўп йиллардаги биринчи стратегик хавфсизлик учрашувидир", деди у. "Бир учрашувга олиб келган нарсадан кўпини тишлаб бўлмайди."
Ганц "бегуноҳ тинч аҳолига қарши терроризмни қўллаб-қувватлаш ёки амалга ошириш орқали минтақаларимизни беқарорлаштирганларнинг таъсирини камайтириш учун биргаликда кўп нарсаларни қилиш мумкин" деб ҳисоблайди.
"Бу Фаластин масаласига ҳам тегишли",  - деди Исроил вазири.
Туркия ва Исроил бир пайтлар яқин мудофаа ҳамкорлари эди. 1990-йиллар ўрталарида имзоланган пактлар Исроил ҳаво кучлари учувчиларига Туркия ҳаво ҳудудида машқ қилиш имконини берган. Исроил Туркия ҳарбий танклари ва самолётларини модернизация қилди, учувчисиз учиш аппаратлари ва бошқа юқори технологияли жиҳозларни етказиб берди. Муносабатлар исломчи Нажметтин Эрбоқоннинг бош вазирлиги даврида авжига чиққани киноялидир. Бироқ, бу унинг хизмати / айби эмас эди, чунки армия ўша пайт амалда алоҳида ҳаёт кечирган.
Исроил яқинда Туркияга Эроннинг Туркиядаги терактларни амалга оширишга уринишларига қарши разведка хизматлари билан ҳамкорлик қилгани учун миннатдорчилик билдирди.
"Бу йил биз яқиндан яширин алоқалар натижасида Туркиядаги Исроил фуқаролари ва яҳудийларига нисбатан қўрқинчли сонли таҳдидларни бартараф этишга муваффақ бўлдик", деди Ганц. "Президент Эрдўғон, вазир Акар ва ушбу муҳим ҳамкорликда иштирок этган хавфсизлик хизматларига миннатдормиз".

Мақола жойлаштирилган бўлим: Долзарб мавзу
Калит сўзлар
Абу Муслим

ИсламОнлайн.Уз сайтининг
Бош муҳаррири

Сайт: www.islamonline.uz
Switch mode views:
  • Font size:
  • Decrease
  • Reset
  • Increase