Франция президенти америкалик ҳамкасбига Ангела Меркелнинг рад этишига қарамай, ҳамма иштирок этиши кераклигини айтади.
Париж - Ўтган ҳафта Эммануел Макрон Доналд Трамп билан суҳбатда воситачи ролини ўйнашга ва июн ойида келишни рад этган Ангела Меркелни қўллаб-қувватлаб, АҚШда бўлиб ўтадиган G7 саммитини қутқаришга ҳаракат қилди.
Шанба куни уч кун ичида қилинган иккинчи телефон қўнғироғида Франция президенти америкалик ҳамкасбига, агар барча раҳбарлар йиғилмаса ва саммит аниқ кун тартибига эга бўлмаса, саммит бўлмайди деб айтди. Бу ҳақда Макрон офисининг вакили маълум қилди.
"Макрон унга барча раҳбарлар G7 музокаралари столида ўтиришлари кераклигини айтди" деди матбуот котиби чоршанба куни. "Бизнинг асосий таркибий талабимиз ... Франция президенти ҳозирги сиёсатнинг қийин ва оғриқли масалаларини муҳокама қилиш имкониятига эга бўлишни истайди."
Булар қаторига коронавирус учун вакцина топиш бўйича халқаро ҳаракатлар, глобал иқтисодиётнинг ҳолати, Хитой билан муносабатлар ва рақамли гигантларга солиқ солиш каби трансатлантик муаммолар киради.
Макрон олдиндан айтиб бўлмайдиган Трамп ва ақли расо Меркел ўртасида олтин оралиқ топишга ҳаракат қилди. У барчанинг ҳозир бўлиши кераклигини айтди, аммо Меркелсиз у келмаслигини шарт қилмади. Макрон бу масалани Германия канцлери билан кўп маротаба муҳокама қилган, бу ҳақда унинг аппарати вакиллари хабар беришган.
Макроннинг бир мунча зиддиятли позицияси унга кун тартибига таъсир кўрсатиши ва иложи борича кўп томонлама муносабатлар тамойилини сақлаб қолиш учун унга дипломатик маневр эркинлигини тақдим этиши керак, гарчи Трамп саммитни ўз сайловлари манфаатларида ишлатмоқчи бўлса ҳам.
"Президент G7 саммити сиёсий равшанлик лаҳзаси бўлиши керак деб ҳисоблайди", деди француз вакили ЖССТнинг коронавирус пандемиясига қарши кураш, Хитой ва бошқа муаммолар ҳақида тобора ортиб бораётган келишувга ишора қилди.
Одатда, бундай йиллик саммитлардан олдин дипломатик тайёргарлик деярли кўринмайди. Бошқа нарсалар қаторида, учрашув кун тартибида батафсил муҳокамалар йўқ, чунки музокаралар мазмуни билан танишган Европа расмийлари бу ҳақда гапиришди.
Дастлаб, иқтисодий ривожланган демократик давлатлар саммити июнь охирида Вашингтонда ўтказилиши режалаштирилган эди. Аммо Меркель жума куни унда иштирок этишдан бош тортганида ва Макрон шанба куни қўнғироқ қилганида, Трамп учрашувни сентябргача қолдирди ва у ушбу гуруҳга аъзо бўлмаган тўртта давлатни, шу жумладан Россияни таклиф қилишни, шунингдек, Хитойга эътибор қаратишни айтди.
Шанба куни Оқ уй телефон қўнғироғининг стсенарийсини эълон қилди: "Президент Трамп ва Президент Макрон G7 саммитини муҳокама қилишди. Икки давлат раҳбарлари, шунингдек, Гонконг, Ливия ва алоқа хавфсизлиги масалаларини муҳокама қилдилар”
Чоршанба куни Трамп Россияни G7-га қайта чақириш таклифини ҳимоя қилди ва Путинни таклиф "умумий маънода" эканлигини таъкидлади.
"Мана бизда «Еттилик» бор. Усиз. Учрашувнинг ярми Россияга бағишланган, агар у биз билан бўлса, муаммоларни ҳал қилиш анча осон бўлар эди”, деди Трамп «Фокс Ньюс» радио дастурида иштирок этиб.
Буюк Британия бош вазири Борис Жонсон ва Канада бош вазири Жастин Трудонинг таъкидлашича, улар Москванинг 2014 йилда Қримни аннексия қилгани учун чиқариб юборилган форумга қайтишига қарши чиқишган, чунки у яриморолни эгаллаб туришда давом этмоқда.
Париж, шунингдек, вазият Россияни G7-да яна қабул қилиш учун етарли даражада ўзгармаган деб ҳисоблайди. "Россия жуда аниқ сабабларга кўра чиқариб юборилди ва биз вазиятда бирон бир ўзгариш кўрмаяпмиз", деди француз расмийси. "Мен руслар "Катта еттилик"га қайтишни унчалик хоҳламайди, деган таассуротга эгаман ва президент Владимир Путин таклифни алоҳида имтиёз сифатида қабул қилишига ишонмайман".
Россиянинг БМТдаги доимий вакилининг биринчи ўринбосари Дмитрий Полянский, Москва ушбу клубга қайтишдан манфаатдор эмаслигини очиқ айтди. Сешанба куни у твиттерда шундай деб ёзди: "Қўпол бўлиб кўриниши мумкин, лекин кимдир Россиядан у қайтиб келишни хоҳлайдими ёки йўқми деб сўрадими? Британия ва Канадага ўзларининг патологик русофобиясини намойиш қилиш ва G7-ни янада аянчли кўринишда намойиш этиш учун яна бир имконият беришдан олдин буни қилиш тўғри бўлар эди”.