Одатдагидек, муаллиф раҳматуллоҳи алайҳи бобнинг аввалида Қуръони карим оятларидан келтирадилар.

Олимнинг кибрдан сақланиши икки йўл билан амалга оширилади

Исломга чақирувчи ва дин фойдаси учун ҳаракат қилувчи ҳар бир инсон шу йўлдаги мақсад ва ниятларини ростгўйлик ила текшириб чиқиши ва ўзини ўзи алдамаслиги, Роббисига нисбатан ёлғончи бўлмаслиги керак. Имоми Ғаззолий амалдорлик, шуҳрат, одамлар мақтовини яхши кўришдан иборат бўлган фитналарни зикр қилгач бундай деганлар:

Фақиҳ, усул олими, аллома Муҳаммад Ҳасан Ҳажвий Фосий Мағрибий раҳматуллоҳи алайҳ«ал-фикрус Самий фи тарихил фиқҳил исламий» номли ажойиб китобида имом Ибн Жарир Тобарийни кўп асар ёзганлар қаторига киритган. Кўп асар ёзганлар сифатида Ибн Жарир ва Ибн Жавзий каби зотлар тилга олинган. Мен у зотнинг зикр қилганлари орасидан қуйидагиларни келтираман. Булар орасида баъзи бир олдин зикр қилганларим ҳам бўлса, такрорнинг зарари йўқ деб ўйлайман.

Қачонки, Аллоҳ мўминлар орасида бирор олимнинг шон-шуҳратини ёйса, албатта, у олимлардандир. Шунингдек, одамлар унинг эгаллаган илмига муҳтож бўлсалар, олим ва бошқаларга камтарлик билан муносабатда бўлишни ўзига лозим тутади. Олим илмда ўзи билан тенг шахсларга нисбатан камтар бўлса, уларнинг қалбларида унга нисбатан муҳаббат пайдо бўлади, уни яқин кишисидек яхши кўрадилар. У йўқ пайтда эса, уларнинг қалблари соғиниб қолади.

Ўтган уч бўлимда олимлик учун шарт бўлган омиллар ҳақида сўз юритдик. Биринчи омил – олимлар қадрини билиш; иккинчиси – олим бўлиш учун борини сарфлаш; учинчиси – вақтни қадрлаш эди.

8 май куни Ғалаба куни арафасида Санкт-Петербургда Пискаревский мемориал қабристонида, ҳалок бўлган ва вафот этган Ватан ҳимоячилари ҳамда қамалда қолган Ленинград аҳолиси хотирасига бағишланган тантанали мотам маросими бўлиб ўтди.

Аллоҳ ҳамма нарсани билгувчидир ва Аллоҳ ким ҳақ йўлда еканини ва ким адашганини яхшироқ билгувчидир. Ахир, биз инсоннинг қалбида нима борлигини билмаймиз, агар бирор киши гуноҳ қилган бўлса, уни тўхтатиб, бу нотўғри эканлигини айтиш керак. Аллоҳдан адашган ҳар бир кимсани ҳақга ҳидоят қилишини ва зулматдан нурга олиб чиқишини сўраймиз.

Ўзини одамларга кўз-кўз қилиш, улардан мақтов эшитиш пайида бўлиш риёдир. Риё ҳар қандай амални ҳабата қилади: риёкор машаққат чекиб ишлаган ажр-савобларидан айрилади. Бу ҳам етмаганидек, хўжакўрсинга амал қиладиган кимса қиёмат куни оғир аҳволда қолади. Хусусан, Қуръон ўқиётган инсон ниятини холис қилмаса, оқибати яхши бўлмайди.

Умар ибн Хаттоб розиаллоҳу анҳудан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Умматимга энг қўрқадиган қўрқинчим: ҳар бир тили олим бўлган мунофиқдир». (Аҳмад).