
Ислом (878)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Қуръон маъноларини англаш киши қалбида хушуъ пайдо қилади. Қуръон ўқиш, эшитиш, ёд олиш қалб касалликларининг энг зўр давосидир.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирортангиз уйқусидан уйғонса, қўлини уч марта ювмасдан туриб, уни идишга солмасин. Чунки бирортангиз қўли қаерда турганини билмайди ёки қўли қаерда айланганини билмайди», дедилар». Бешовлари ривоят қилишган.
«Қироат» сўзи арабча масдар бўлиб, луғатда «жамлаш» ва «кўшиш» деган маънони билдиради. Зотан, қироат қилган шахс ҳарфларни жамлаган ва бир-бирига қўшган бўлади. Қуръони Карим ҳам сураларни ва ўтган илоҳий китоблардаги маъноларни ўзида жамлагани учун Қуръон деб номланган. Буни биз китобнинг аввалги саҳифаларида айтиб ўтдик.
Ҳазрат Ашраф Али Таҳонавий айтадилар: «Мавлоно Муҳаммад Исмоил Шаҳид баъзи ҳанафийларнинг ҳаддан ошганини кўриб, «Омин»ни жаҳрий айтишни, рафъул ядайн қилишни бошладилар. Шоҳ Абдулқодир у кишига шундай дедилар: «Омин»ни жаҳрий айтиш ва рафъул ядайн қилиш шак-шубҳасиз суннат билан собит бўлган, жуда кўп мужтаҳид имомлар бунга амал ҳам қилганлар. Кимдир бунга амал қилса, умуман олганда, ҳеч бир зарар йўқ. Лекин аҳолининг барчаси ҳанафий бўлган жойда бунга амал қилиш одамлар орасида фитна ва ихтилофга сабаб бўлади. Бундан сақланиш керак».
Ҳеч шубҳа йўқки, «ҳамма ишларимни Аллоҳ кузатиб турибди» деб эътиқод қилгувчи мўмин кишининг хатолари кам бўлади. Лекин гоҳида адашиб баъзи бир нолойиқ ишларни қилиб қўйса, дар-ҳол Аллоҳни эслайди, хатосини тан олади, надомат чекади, истиғфор айтиб, иккинчи бу ишни такрорламасликка аҳд қилади.
Алҳамдулиллаҳ, барчаларимиз мусулмонлармиз, суюкли Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом келтирган Ислом динининг ҳақ эканлигига эътиқод қиламиз, унинг аҳкомларини адо этамиз. Гоҳида шундай савол ҳам туғилиб қолади: “Дин нима ўзи?”
Дин – «итоат, парҳез, эътиқод, ҳисоб, ишонч, мукофот, ҳукм, йўл тутиш» деган маъноларни билдиради. Дин илоҳий йўл-йўриқ, Аллоҳ таоло буюрган ҳукмлар, ибодатлар ва ақийда мажмуидир. Дин ақлли инсонларни хайрли ва эзгу ишларга етаклайди, фақат яхшиликка бошлайди. Ейиш, ичиш, ухлаш моддий эҳтиёж бўлганидек, дин ҳам маънавий эҳтиёждир.
РОВИЙ ВА УНИНГ ҚАБУЛ БЎЛИШ ШАРТЛАРИ
Фарзи айнлар ҳам фарқланур. Кўриб турганимиздек, Шариат кўп ўринларда бандаларнинг ҳақларини юқори санамоқда.
Инсонлар ўртасидаги низоли вазият ва ишларда ким-нинг ҳақ ва кимнинг ноҳақлиги тўғрисида ҳукм чиқарувчи шахс қози дейилади. Қози гувоҳлиги қабул қилинадиган одамлар сирасидан бўлиши керак (бу ҳақда “Гувоҳлик” китобида батафсил сўз юритилади).
Анас ибн Молик (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади: «Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) одамларнинг энг гўзали, одамларнинг энг сахийи, одамларнинг энг шижоатлиси эдилар» (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).
Жубайр ибн Мутъам розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Менинг бир неча исмларим бор: мен Муҳаммадман. Мен Аҳмадман. Мен Моҳийман – ўчирувчиман, Аллоҳ мен билан куфрни ўчиради. Мен Ҳоширман – тўпловчиман, Аллоҳ менинг оёқларим олдига одамларни ҳашр этади. Мен ундан кейин бирорта келмайдиган Оқибман», дедилар. Батаҳқиқ, Аллоҳ у зотни Рауф ва Роҳийм деб атаган (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).
“Муҳаммад ҳам бир Расул, холос. Ундан олдин ҳам расуллар ўтган. Агар у ўлса ёки қатл қилинса, орқангизга қайтасизми?! Ким орқасига қайтса, Аллоҳга ҳеч қандай зарар келтира олмайди ва Аллоҳ шукр қилувчиларни албатта мукофотлайди” (Оли Имрон, 144-оят).