Ислом (878)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Бирор амалда риё бўлса, унинг савобини йўқ қилади. Ужб (кибр) ҳам риё кабидир.
Абу Нуаймнинг “Ҳиля”, Ибн Касирнинг “Ал-бидоя ван-ниҳоя” китобида келтирилишича, Имом Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ айтганлар: “Мўмин ўз нафсига раҳбардир. Нафсини Аллоҳ азза ва жалла учун ҳисоб-китоб қилади. Албатта, нафсларини дунёда ҳисоб-китоб қилган қавмга Қиёмат куни ҳисоб-китоб енгил бўлади. Албатта, ҳисоб-китоб қилмасдан ушбу ишни тутганларга Қиёмат куни ҳисоб-китоб қийин бўлади.
ўзаро аразлашишлари жоиз эмаслиги айтилган. Улар дунёвий ишлар юзасидан аразлашишга оид бўлиб, бунисида динга оид ишларнинг ҳурмати ҳақида сўз кетмоқда. Агар биров билиб туриб динга доир бирор ишни топтаётган бўлса, бунда уч кун деб ўтирилмайди. Шун-га ўхшаш ҳолатлар бир нечта саҳобаларда кузатилган.
Абу Умомарозияллоҳу анҳудан ривоят қилинади
Яқинлари иложи борича излаб, қаердалигини, ўлик-тириклигини билиб бўлмаган киши йўқолган ҳисобланади. Бундай кишининг хотини бировга тегмайди, моли фарзандларига тақсимлаб берилмайди ва тузган ижара каби шартномалари бекор қилинмайди. Чунки ўлими ноаниқ бўлгани учун ўз мол-мулкига нисбатан тирик одамнинг ҳукмида бўлади.
Аллоҳ таоло бандаларига фазл ва марҳамат этувчи ва одилдир. У фазл, марҳамат этиб, гоҳо бандасига сазовор бўлганидан бир неча баробар ортиқ савоб беради. У адолат этиб, гоҳо бандага гуноҳига яраша жазо беради. У фазл этиб, гоҳо банданинг гуноҳини афв этади.
Гап амалдан илмнинг афзаллиги ҳақида кетар экан, яна бир муҳим иш ҳақида айтмоқчимиз. Бу билим илми ривоят илмидан афзаллигидир. Бошқача айтганда, илм, билимнинг қуруқ ёдлашдан афзаллигидир. Зеро, ҳақиқий илм тушуниш ва ўзлаштиришдагина гавдаланади.
Абу Умома розияллоҳу анҳуданривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Ердаги нозик севги Аллоҳдандир. Шону шуҳрат осмондадир. Қачон Аллоҳ таоло бандаги муҳаббат қилса, Жаброил осмонда: «Албатта, Аллоҳ таоло фалончига муҳаббат қилди, унга муҳаббт қилинглар», дея нидо қилади. Шунда нозик севги ерга тушади».(Бухорий, Аҳмад, Табароний, Абу Яъло ва бошқалар бошқа лафз ва санад билан ривоят қилган.)
Барча пайғамбарлар (алайҳимуссалом) кичик ва катта гуноҳлардан, куфр ва ёмонликлардан муназзаҳдир, покдир. Уларнинг баъзиларидан адашиш ва хатолар содир бўлган. Муҳаммад (с.а.в.) Аллоҳ таолонинг набийи, бандаси, расули ва танлаганидир. Бутларга асло сиғинмаганлар, бир лаҳза ҳам (кўз очиб юмгунча ҳам) Аллоҳ таолога ширк келтирмаганлар, кичик ва катта гуноҳларни асло қилмаганлар.
Уламолар айтадилар: Ҳар бир гунохдан тавба қилиш вожиб ҳисобланади. Агар гуноҳ банда ва Аллоҳ ўртасидаги бўлса, бирор-бир банданинг алоқаси бўлмаса, (яъни банданинг ҳаққи бўлмаса), мана шу тавба учун учта шарт бор:
Абу Ҳурайра розияллоқу анҳудан ривоят қилинади:
Гуноҳи кабиралардан сўнг энди навбат ҳаромлиги қатъий бўлган гуноҳи сағираларга. Бирор инсон ҳеч бир замон гуноҳи сағиралар қилишдан саломат бўла олмайди. Шунинг учун ҳам у гуноҳи кабиралардан фарқланади. Беш вақт намоз, жумъа намози, рамазондаги рўза ва кечалари қилинган ибодатлар мана бундай кичик гуноҳларни ўчириб юборади. Саҳиҳҳадисда келади: “Беш вақт намоз, жумъа намози, рамазон рўзаси модомики гуноҳи кабиралар бўлмаса бир-бирларини орасидаги гуноҳи сағираларни ўчиради”.
1. Аҳли сунна ва жамоат китоб ва суннатга мувофиқ келган барча нарсани тасдиқлайди: