Тазкия (300)
Руҳий-маънавий қисм «тазкиятун-нафс» – «нафсни поклаш» деб аталиб, унда мўминларнинг нафсларини, яъни шахсиятларини поклаш, уларга фазийлатларни касб қилдириш ва разолатлардан холий қилиш киради.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Қалб гуноҳларининг катталаридан навбатдагилари уч ҳалок қилгувчи нарсалардирки, ҳадиси шариф бундан қайтарган:
Абу Райҳон Беруний 78 йил умр кўриб, ҳижрий 440 йил вафот этган.
Восила розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Маъноси: Бу қоида асосида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг:
Тилини ҳақоратдан сақлаган мусулмон нафсини ҳақорат,
Абу Вафо ибн Ақил роҳимаҳуллоҳ айтади:
Инсон одатда биров ҳақида ёмон гумонга бориб қолса ҳам, унинг айбларини гапириб, устидан шикоят қила бошлайди.
Қанчадан-қанча кишилар жуда ҳам кичик, ҳатто эслашга арзимас ишлар сабабли ғам чекиб юради.
Ҳадисда зикр қилинган ҳалок қилувчилардан яна бири, ўздан ажабланиш - кибрланишдир. Чунки ўздан ажабланган киши ўз айбларини гарчи катта бўлса ҳам кўрмайди. Балки у ўзининг яхши хулқи, гўзалликларига катталаштирувчи ускуна орқали қарайди ва ўз томонидан у яхшиликларини катталаштиради.
Умму Маъбад розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло учун бандалари ўртасида тенг қилган бандаликдан ташқари ҳар кимнинг ўз даражасига қараб бандалик қилиш бор. Улардан:
Юқоридаги ҳадисда зикр қилинган ҳалок қилгувчилардан яна бири эргашилувчи ҳаводир. Қуръон бу ҳақда ҳам турли жойларда айтиб огоҳлантирган. Аллоҳ таоло Довуд алайҳис саломга айтди: